استاد حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه خورشید، کابل، افغانستان
چکیده: (385 مشاهده)
قاعده لاضرر از قواعد مهم در فقه اسلامی و حقوق مدنی است که نقش برجستهای در رفع ضرر و تحقق عدالت ایفا میکند. استناد به این قاعده در حوزه احکام وجودی میان فقها مورد اتفاق است؛ باوجوداین، محل اختلاف، شمول و حکومت این قاعده بر احکام عدمی است .این مقاله با رویکردی توصیفی– تحلیلی و با هدفی کاربردی، به روش کتابخانهای به بررسی امکان جریان قاعده لاضرر در امور عدمی میپردازد. پاسخ دقیق به پرسش اصلی تحقیق میتواند در تبیین مسئولیتهای فقهی و حقوقی در مواردی مانند ترک انفاق، امتناع از انجام تعهد، یا سکوت زیانبار مؤثر باشد. نتایج تحقیق نشان میدهد براساس برخی نظریات از جمله دیدگاههایی که مفاد قاعده لاضرر را نهی از ایجاد ضرر، نفی حکم به زبان نفی موضوع، یا صرفاً یک امر حکومتی میدانند قاعده لاضرر نمیتواند منشأ اثبات حکم باشد. باوجوداین، از منظر نظریاتی که قاعده لاضرر را نفی ضرر غیر متدارک یا نفی حکم ضرری تلقی میکنند، این قاعده میتواند نقش اثباتی در صدور احکام ایفا نماید. هدف این تحقیق روشن¬شدن نقش قاعده لاضرر در تعیین مسئولیت حقوقی و فقهی است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي