Mendeley  

Zotero  

Asghari M R. The Basics of Physician Liability Case (Ayatollah Mohseni's Perspective with Emphasis on Afghan Jurisprudence and Laws). SRQJL 2024; 2 (5) :19-42
URL: http://srqjl.knu.edu.af/article-1-57-fa.html

موضوع این نوشتار بررسی مبانی عدم‌مسئولیت طبیب در اقدامات و اعمال مباشرتی وی است که به‌صورت تطبیقی در فقه و قوانین افغانستان و با روش توصیفی - ‌تحلیلی، از منظر فقیه متأله حضرت ‌آیت‌الله‌العظمی محمدآصف محسنی (ره) بررسی شده است؛ اعم از مبانی‌ای که به‌طور مستدل پذیرفته و یا رد نموده است. درصورتی‌که اقدامات پزشکی با حسن نیت و رعایت اصول فنی و با رضایت مریض یا نماینده قانونی وی، و یا در حالات عاجل و بنا بر فوریت‌های پزشکی موفقانه صورت گیرد، شایسته تقدیر و ترفیع است؛ اما اگر طبیب وجایب‌ خود را درست انجام ندهد و در اثر کوتاهی و غفلت، عمل وی نتیجه مجرمانه را به‌دنبال داشته باشد، دارای هرگونه مسئولیت کیفری، مدنی، اداری، انضباطی و اخلاقی می‌باشد. سخن درجایی است که با وجود رعایت تمامی نکات فنی، خلاف اثر مورد نظر حاصل شود و خسارات جانی یا مالی بر بیمار تحمیل شود. ازیک‌سو، خسارت منتسب به عمل پزشکی است و مطابق برخی از قواعد فقهی مانند قاعده لاضرر، قاعده اتلاف، قاعده عدم‌بطلان خون مسلم و... طبیبْ مسئول شناخته می‌شود؛ از طرفی طبیب اصول علمی و فنی را با دقت انجام داده که مقتضی برائت است؛ بنابراین مسئولیت یا برائت طبیب جای بحث دارد. درصورتی‌که قائل به برائت باشیم، باید مبانی عدم‌مسئولیت طبیب مطابق فقه اسلامی و قانون افغانستان تبیین شود. این مقاله درصدد بیان دلایل علمی این نظریه، از منظر فقیه متأله حضرت آیت‌الله‌العظمی محسنی (قدس سره القدوسی) با تأکید بر فقه و قوانین افغانستان می‌باشد.